توضیح مفهوم Metaverse دشوار است؛ زیرا این فناوری فیزیکی و ملموس نیست و وجود خارجی ندارد. درست مانند این است که بخواهید اینترنت را برای شخصی که در دهه ۵۰ میلادی زندگی می‌کند توصیف کنید. با این حال ما اکنون ابزار متاورس را به صورت گسترده داریم و می‌توانیم به کمک آنها متاورس را توصیف کنیم.
بهتر است برای تعریف متاورس از نقل قول آقای «متیو بال» (Matthew Ball) استفاده کنیم. شخصی که اشراف کاملی بر این فضا داشته و از مدیران سایت «متاورس پرایمر» (Metaverse Primer) به شمار می‌رود. او متاورس را این چنین تعریف می‌کند: «متاورس شبکه‌ای گسترده از جهان‌ها و شبیه سازی‌های سه بعدی پایدار است که به صورت آنی و لحظه به لحظه پردازش می‌شوند که در آن هویت اشخاص، اشیای فیزیکی، تاریخ بشر و حتی سیستم‌های پرداختی پیوستگی خودشان را حفظ می‌کنن. این مجموعه می‌تواتند همزمان تعداد زیادی از افراد را به صورت مجازی در خود جای دهد بدون آن که لازم باشد این افراد در یک مکان فیزیکی حضور داشته باشند.»
در متاورس، به‌جای استفاده از کامپیوتر با یک هدست واقعیت مجازی، وارد دنیایی می‌شوید که شما را به انواع فضاهای مجازی متصل می‌کند.برخلاف وی آرهای امروزی که بیشتر برای بازی استفاده می‌شوند، این دنیای مجازی می‌تواند برای همه‌چیز مانند کار، بازی، کنسرت، سینما رفتن یا معاشرت‌های عادی استفاده شود.
واژه متاورس از کجا آمده است؟
کلمه متاورس ترکیبی از کلمه یونانی Meta و کلمه انگلیسی Universe است.کلمه یونانی Meta در حقیقت پیشوندی به معنی «پس از...» یا فراتر و کلمه انگلیسی Universe هم به معنی جهان هستی است؛ بنابراین اگر بخواهیم کلمه یونانی انگلیسی متاورس را به‌صورت تحت‌الفظی به فارسی ترجمه کنیم، باید آن را «فراتر از جهان هستی» ترجمه کنیم.
واژه متاورس برای نخستین بار در رمان علمی تخیلی «سقوط برف» (Snow crash) اثر «نیل استیونسن» (Neal Stephenson) که در سال ۱۹۹۲ نوشته شده، ابداع و بیان شده است. در این رمان انسان‌ها به‌عنوان آواتارهای قابل‌برنامه‌ریزی با یکدیگر و همچنین با عامل‌های نرم‌افزاری در یک محیط مجازی سه‌بعدی که در حقیقت استعاره‌ای از دنیای حقیقی است، تعامل برقرار می‌کنند. متاورس خلق‌شده توسط استیونسن به عنوان یک محیط شهری با جاده‌ای به عرض ۱۰۰ متر برای مخاطبین توصیف شده است. این ملک مجازی به گروهی تخیلی تعلق دارد و امکان خریداری آن توسط سایر افراد و همچنین ساخت‌وساز در آن امکان‌پذیر است.در محیطی که در این رمان ترسیم شده است، کاربران می‌توانند با استفاده از وسیله‌ای شبیه به عینک ایمنی مجهز به یک نمایشگر واقعیت مجازی باکیفیت وارد دنیای متاورس شوند و آن را از دیدگاه اول‌شخص تجربه کنند. چنین چیزی اکنون با هدست های واقعیت مجازی پیاده سازی شده است!
چرا متاورس ناگهان مطرح‌شد؟
شور و هیجان درباره دنیای دیجیتال و واقعیت افزوده هر از چند سال اوج می‌گیرد و همیشه بعد از مدتی فروکش می‌کند. اما ذوق و اشتیاق فراوانی میان سرمایه‌گذاران ثروتمند و شرکت‌های بزرگ تکنولوژی درباره متاورس وجود دارد و هیچ‌کس نمی‌خواهد از قافله عقب بماند مخصوصاً اگر قرار باشد متاورس آینده اینترنت را در دست بگیرد.
در عین حال، این اولین بار است که تکنولوژی‌های موجود، قابلیت بر آورده کردن این ایده را از خود نشان می‌دهند و پیشرفت‌هایی که در واقعیت مجازی و شکل‌های ارتباط برقرار کردن دربازی‌های مجازی دیده میشود، به آنچه از متاورس توقع می‌رود نزدیکی دارد.
کاربرد متاورس چیست؟
حال که با مفهوم کلی متاورس آشنا شدیم بهتر است نگاهی به کاربردهای مهم آن بیاندازیم.
استفاده از بلاک چین به صورت پیشرفته
مهم‌ترین عنصر در میان موارد استفاده متاورس، امکان استفاده از بلاک چین به صورت پیشرفته است. فناوری بلاک چین یکی از الزامات اساسی برای متاورس محسوب میشود. جالب اینجاست که بلاکچین می تواند به عنوان ابزاری حیاتی برای متاورس در مقیاس بزرگ و در صنایع مختلف عمل کند. با متاورس، شرکت‌ها می‌توانند بازارهای NFT هیجان‌انگیزتر و واقعی‌تری را طراحی کنند که در آن کاربران با سایر افراد حاضر در این فضا تعامل داشته باشند، توکن ها را مشاهده کنند و تصمیمات بهتری برای خرید آن ها بگیرند. از آنجایی که متاورس یک فضای مجازی مشترک را ارائه می دهد، برای زندگی و کار در این واقعیت مجازی به تامین بودجه نیاز خواهید داشت. افراد می توانند با استفاده از بازی های متاورس در بلاکچین نیز معاملاتی انجام دهند. درواقع، پروژه‌های متاورس به عنوان پایه ای برای نسل بعدی بازی های آنلاین مبتنی بر بلاکچین عمل خواهند کرد.
ایجاد چشم اندازهای بازاریابی
مهم‌ترین نکته در میان کاربردهای متاورس، امکان ایجاد فرصت های جدید در حوزه بازاریابی است. شما با ورود به متاورس یک دنیای مجازی به دست می آورید که در آن کاربران با آواتار دیجیتالی مخصوص به خود در فعالیت های مختلف شرکت می کنند. کاربران با خرید زمین در متاورس می‌توانند با دیگر اعضای این پلتفرم معاشرت کنند و یا در فعالیت‌های متفرقه شرکت نمایند.بسیاری از برندها از این فرصت های بازاریابی در متاورس استفاده کرده اند و سرمایه گذاری‌هایی انجام داده اند.
گردشگری مجازی
فناوری متاورس به حدی توسعه یافته است که می توانید سفری لذت بخش را بدون بازدید فیزیکی از مقصد تجربه کنید. متاورس، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) را برای ایجاد یک محیط دیجیتالی یکپارچه با هم ترکیب می کند. درواقع، یک واقعیت دیجیتال با محتوای خوب، بستری مناسب برای افزایش تخیل مخاطب ایجاد خواهد کرد. در نتیجه آنان می توانند موقعیت مکانی را به گونه ای تجربه کنند که گویی خودشان در آنجا حضور دارند.
کار و آموزش مجازی
چه کسی فکرش را می کرد که یک بیماری همه گیر در جهان، دورکاری را افرایش دهد؟ شرکت‌ها در بخش‌های مختلف با تماس‌های اسکایپ و جلسات زوم آشنا شده اند. این ابزارها پشتیبانی رضایت بخشی برای ارتباطات مجازی و دورکاری ارائه کرده اند. با این حال، متاورس چشم اندازهای زیادی برای توسعه یک فضای اداری یا محیط آموزشی به صورت مجازی پیشنهاد می دهد.
شرکت های بزرگی مانند Virtuworx برای ایجاد فضاهای اداری مجازی در متاورس سرمایه گذاری کرده اند. این شرکت ترکیبی از محیط‌های واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی را با آواتارهای دیجیتال ایجاد کرده است که تجربه‌ای سازنده را در محل کار ارائه می‌دهد. با یک ابزار قابل تنظیم، افراد و تیم ها می توانند به رویدادهای مختلف مانند:کنفرانس ها، آموزش مجازی و نمایشگاه های تجاری دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، دانشگاه ها از پلتفرم های آنلاین مختلف برای آموزش دانشجویان استفاده می کنند. شبیه‌سازی‌های VR در متاورس به دانشجویان معماری و پزشکی کمک می کند تا مهارت‌های خود را در این فضا تمرین کنند.
آیا متاورس می‌تواند جایگزین اینترنت شود؟
مارک زاکربرگ، متاورس را توصیفی از اینترنت می‌داند و معتقد است این فناوری نسخه ارتقا یافته از اینترنت محسوب میشود که کاربران در آن می‌توانند تجربه‌ای متفاوت نسبت به تجربه کار با اپلیکیشن‌های دوبعدی و صفحات وب داشته باشند. سونی هم نظر مشابهی دارد و این کمپانی هم متاورس را نوعی زمین بازی آنلاین می‌داند که کاربرانش می‌توانند همراه با دوستان خود از انجام بازی‌های چند نفره‌ای مثل فورتنایت و یا تماشای فیلم و سریالی در نتفلیکس و سایر پلتفرم‌های استریم ویدیو مشابه لذت ببرند؛ بنابراین اگر به متاورس به عنوان فضایی برای بازی کردن، تماشای فیلم و خرید آیتم‌های مجازی نگاه کنیم، می‌بینیم که چنین فضایی شباهت زیادی به اینترنت دارد.
البته این را در نظر بگیرید که یکی از مزایای اصلی متاورس القای حسی جدید به کاربر است. به عبارت دیگر متاورس این حس را به شما القا می‌کند که در یک فضا حضور فیزیکی دارید و می‌توانید با سایر افراد ارتباط و تعامل برقرار کنید؛ مثلاً چنانچه با همکاران خود در یک متاورس حضور داشته باشید، می‌توانید در سرویسی مثل Spatial و Facebook Horizon دور یک میز مجازی در کنار یکدیگر جمع شوید. مطمئناً حضور مجازی در چنین فضایی بهتر از مشاهده کردن افراد در پنجره‌های کوچک ایجاد شده در کنار یکدیگر در مانیتور است.